// modülü import etme import UIKit // // MARK: Temeller // //XCode işaretlemelerle kodunuzu bölümlere ayırmanızı ve sağ üstteki metot //listesinde gruplama yapmanıza olanak sağlıyor // MARK: Bölüm işareti // TODO: Daha sonra yapılacak // FIXME: Bu kodu düzelt //Swift 2 de, println ve print metotları print komutunda birleştirildi. //Print otomatik olarak yeni satır ekliyor. print("Merhaba dünya") // println print olarak kullanılıyor. print("Merhaba dünya", appendNewLine: false) // yeni bir satır eklemeden yazar. // variables (var) değer atandıktan sonra değiştirilebilir. // constants (let) değer atndıktan sonra değiştirilemez. var degiskenim = 42 let øπΩ = "deger" // unicode degişken adları let π = 3.1415926 let convenience = "keyword" // bağlamsal değişken adı let isim = "ahmet"; let soyad = "un" // farklı ifadeler noktalı virgül kullanılarak ayrılabilir. let `class` = "keyword" // rezerve edilmiş keywordler tek tırnak içerisine alınarak değişken adı olarak kullanılabilir let doubleOlduguBelli: Double = 70 let intDegisken = 0007 // 7 let largeIntDegisken = 77_000 // 77000 let etiket = "birseyler " + String(degiskenim) // Cast etme let piYazi = "Pi = \(π), Pi 2 = \(π * 2)" // String içerisine değiken yazdırma // Builde özel değişkenler // -D build ayarını kullanır. #if false print("yazılmadı") let buildDegiskeni= 3 #else let buildDegiskeni = 7 #endif print("Build degiskeni: \(buildDegiskeni)") // Build degeri: 7 /* Optionals Swift dilinde bazı değerleri veya yokluğu (None) bir değişkende tutmanıza olanak sağlar. Swift'te her bir degişkeninin bir değeri olması gerektiğinden, nil değeri bile Optional değer olarak saklanır. Optional bir enum'dır. */ var baziOptionalString: String? = "optional" // nil olabilir. // yukarıdakiyle aynı ama ? bir postfix (sona eklenir) operatördür. (kolay //okunabilir) var someOptionalString2: Optional = "optional" if baziOptionalString != nil { // ben nil değilim if baziOptionalString!.hasPrefix("opt") { print("ön eki var") } let bos = baziOptionalString?.isEmpty } baziOptionalString = nil // belirgin olarak acilan(unwrap) opsiyonel (optional) değer var acilanString: String! = "Değer bekleniliyor" //yukarıdakiyle aynı ama ! bir postfix operatördür (kolay okunabilir) var acilanString2: ImplicitlyUnwrappedOptional = "Değer bekleniliyor." if let baziOpsiyonelSabitString = baziOptionalString { // eğer bir değeri varsa, nil değilse if ! baziOpsiyonelSabitString("tamam") { // ön eke sahip değil } } // Swift değişkenlerde herhangi bir tip saklanabilir. // AnyObject == id // Objective-C deki `id` den farklı olarak, AnyObject tüm değişkenlerle //çalışabilir (Class, Int, struct, etc) var herhangiBirObject: AnyObject = 7 herhangiBirObject = "Değer string olarak değişti, iyi bir yöntem değil ama mümkün" /* Yorumlar buraya /* İç içe yorum yazılması da mümkün */ */ // // MARK: Koleksiyonlar // /* Array ve Dictionary tipleri aslında structdırlar. Bu yüzden `let` ve `var` ayrıca bu tipleri tanımlarken değişebilir(var) veya değişemez(let) olduğunu belirtir. */ // Diziler var liste = ["balik", "su", "limon"] liste[1] = "şişe su" let bosDizi = [String]() // let == değiştirilemez let bosDizi2 = Array() // yukarıdakiyle aynı var bosDegistirilebilirDizi = [String]() // var == değişebilir // Dictionary var meslekler = [ "Kamil": "Kaptan", "Ayse": "Analist" ] meslekler["Cansu"] = "Halkla İlişkiler" let bosDictionary = [String: Float]() // let == değiştirilemez let bosDictionary2 = Dictionary() // yukarıdakiyle aynı var bosDegistirilebirDictionary = [String: Float]() // var == değiştirilebilir // // MARK: Kontroller // // for döngüsü (dizi) let dizi = [1, 1, 2, 3, 5] for deger in dizi { if deger == 1 { print("Bir!") } else { print("Bir degil!") } } // for döngüsü (dictionary) var dict = ["one": 1, "two": 2] for (key, value) in dict { print("\(key): \(value)") } // for döngüsü (aralık) for i in -1...liste.count { print(i) } liste[1...2] = ["et", "yogurt"] // ..< kullanarak son elemanı çıkartabilirsiniz // while döngüsü var i = 1 while i < 1000 { i *= 2 } // do-while döngüsü do { print("merhaba") } while 1 == 2 // Switch // Çok güçlü, `if` ifadesenin daha kolay okunabilir hali olarak düşünün // String, object örnekleri, ve primitif tipleri (Int, Double, vs) destekler. let sebze = "kırmızı biber" switch sebze { case "sogan": let sebzeYorumu = "Biraz da domates ekle" case "domates", "salata": let sebzeYorumu = "İyi bir sandviç olur" case let lokalScopeDegeri where lokalScopeDegeri.hasSuffix("biber"): let sebzeYorumu = "Acı bir \(lokalScopeDegeri)?" default: // zorunludur (tüm olasılıkları yakalamak icin) let sebzeYorumu = "Corbadaki herseyin tadı güzel" } // // MARK: Fonksiyonlar // // Fonksiyonlar first-class tiplerdir, yani başka fonksiyon içine konabilir // ve parametre olarak geçirilebilirler. // Swift dökümanlarıylaa birlikte Fonksiyonlar (format as reStructedText) /** selamlama işlemi :param: isim e isim :param: gun e A gun :returns: isim ve gunu iceren bir String */ func selam(isim: String, gun: String) -> String { return "Merhaba \(isim), bugün \(gun)." } selam("Can", "Salı") // fonksiyon parametre davranışı hariç yukarıdakine benzer func selam2(#gerekliIsim: String, disParametreIsmi lokalParamtreIsmi: String) -> String { return "Merhaba \(gerekliIsim), bugün \(lokalParamtreIsmi)" } selam2(gerekliIsim:"Can", disParametreIsmi: "Salı") // Bir tuple ile birden fazla deger dönen fonksiyon func fiyatlariGetir() -> (Double, Double, Double) { return (3.59, 3.69, 3.79) } let fiyatTuple = fiyatlariGetir() let fiyat = fiyatTuple.2 // 3.79 // _ (alt çizgi) kullanımı Tuple degerlerini veya diğer değerleri görmezden //gelir let (_, fiyat1, _) = fiyatTuple // fiyat1 == 3.69 print(fiyat1 == fiyatTuple.1) // true print("Benzin fiyatı: \(fiyat)") // Çeşitli Argümanlar func ayarla(sayilar: Int...) { // bu bir dizidir let sayi = sayilar[0] let argumanSAyisi = sayilar.count } // fonksiyonu parametre olarak geçirme veya döndürme func arttirmaIslemi() -> (Int -> Int) { func birEkle(sayi: Int) -> Int { return 1 + sayi } return birEkle } var arttir = arttirmaIslemi() arttir(7) // referans geçirme func yerDegistir(inout a: Int, inout b: Int) { let tempA = a a = b b = tempA } var someIntA = 7 var someIntB = 3 yerDegistir(&someIntA, &someIntB) print(someIntB) // 7 // // MARK: Closurelar // var sayilar = [1, 2, 6] // Fonksiyonlar özelleştirilmiş closurelardır. ({}) // Closure örneği. // `->` parametrelerle dönüş tipini birbirinden ayırır // `in` closure başlığını closure bodysinden ayırır. sayilar.map({ (sayi: Int) -> Int in let sonuc = 3 * sayi return sonuc }) // eger tip biliniyorsa, yukarıdaki gibi, şöyle yapabiliriz sayilar = sayilar.map({ sayi in 3 * sayi }) // Hatta bunu //sayilar = sayilar.map({ $0 * 3 }) print(sayilar) // [3, 6, 18] // Trailing closure sayilar = sorted(sayilar) { $0 > $1 } print(sayilar) // [18, 6, 3] // Super kısa hali ise, < operatörü tipleri çıkartabildiği için sayilar = sorted(sayilar, < ) print(sayilar) // [3, 6, 18] // // MARK: Yapılar // // Structurelar ve sınıflar birçok aynı özelliğe sahiptir. struct IsimTablosu { let isimler = [String]() // Özelleştirilmiş dizi erişimi subscript(index: Int) -> String { return isimler[index] } } // Structurelar otomatik oluşturulmuş kurucu metoda sahiptir. let isimTablosu = IsimTablosu(isimler: ["Ben", "Onlar"]) let isim = isimTablosu[1] print("İsim \(name)") // İsim Onlar // // MARK: Sınıflar // // Sınıflar, structurelar ve üyeleri 3 seviye erişime sahiptir. // Bunlar: internal (default), public, private public class Sekil { public func alaniGetir() -> Int { return 0; } } // Sınıfın tüm değişkenleri ve metotları publictir. // Eğer sadece veriyi yapılandırılmış bir objede // saklamak istiyorsanız, `struct` kullanmalısınız. internal class Rect: Sekil { var yanUzunluk: Int = 1 // Özelleştirilmiş getter ve setter propertyleri private var cevre: Int { get { return 4 * yanUzunluk } set { // `newValue ` setterlarda yeni değere erişimi sağlar yanUzunluk = newValue / 4 } } // Bir değişkene geç atama(lazy load) yapmak // altSekil getter cağrılana dek nil (oluşturulmamış) olarak kalır lazy var altSekil = Rect(yanUzunluk: 4) // Eğer özelleştirilmiş getter ve setter a ihtiyacınız yoksa, // ama bir değişkene get veya set yapıldıktan sonra bir işlem yapmak // istiyorsanız, `willSet` ve `didSet` metotlarını kullanabilirsiniz var identifier: String = "defaultID" { // `willSet` argümanı yeni değer için değişkenin adı olacaktır. willSet(someIdentifier) { print(someIdentifier) } } init(yanUzunluk: Int) { self. yanUzunluk = yanUzunluk // super.init i her zaman özelleştirilmiş değerleri oluşturduktan sonra çağırın super.init() } func kisalt() { if yanUzunluk > 0 { --yanUzunluk } } override func alaniGetir() -> Int { return yanUzunluk * yanUzunluk } } // Basit `Kare` sınıfI `Rect` sınıfını extend ediyor. class Kare: Rect { convenience init() { self.init(yanUzunluk: 5) } } var benimKarem = Kare() print(m benimKarem.alaniGetir()) // 25 benimKarem.kisalt() print(benimKarem.yanUzunluk) // 4 // sınıf örneğini cast etme let birSekil = benimKarem as Sekil // örnekleri karşılaştır, objeleri karşılaştıran == (equal to) ile aynı değil if benimKarem === benimKarem { print("Evet, bu benimKarem") } // Opsiyonel init class Daire: Sekil { var yaricap: Int override func alaniGetir() -> Int { return 3 * yaricap * yaricap } // Eğer init opsiyonelse (nil dönebilir) `init` den sonra soru işareti // son eki ekle. init?(yaricap: Int) { self.yaricap = yaricap super.init() if yaricap <= 0 { return nil } } } var benimDairem = Daire(radius: 1) print(benimDairem?.alaniGetir()) // Optional(3) print(benimDairem!. alaniGetir()) // 3 var benimBosDairem = Daire(yaricap: -1) print(benimBosDairem?. alaniGetir()) // "nil" if let daire = benimBosDairem { // benimBosDairem nil olduğu için çalışmayacak print("circle is not nil") } // // MARK: Enumlar // // Enumlar opsiyonel olarak özel bir tip veya kendi tiplerinde olabilirler. // Sınıflar gibi metotlar içerebilirler. enum Kart { case kupa, maca, sinek, karo func getIcon() -> String { switch self { case .maca: return "♤" case .kupa: return "♡" case .karo: return "♢" case .sinek: return "♧" } } } // Enum değerleri kısayol syntaxa izin verir. Eğer değişken tipi açık olarak belirtildiyse enum tipini yazmaya gerek kalmaz. var kartTipi: Kart = .kupa // Integer olmayan enumlar direk değer (rawValue) atama gerektirir. enum KitapAdi: String { case john = "John" case luke = "Luke" } print("Name: \(KitapAdi.john.rawValue)") // Değerlerle ilişkilendirilmiş Enum enum Mobilya { // Int ile ilişkilendirilmiş case masa(yukseklik: Int) // String ve Int ile ilişkilendirilmiş case sandalye(String, Int) func aciklama() -> String { switch self { case .masa(let yukseklik): return "Masa boyu \(yukseklik) cm" case .sandalye(let marka, let yukseklik): return "\(brand) marka sandalyenin boyu \(yukseklik) cm" } } } var masa: Mobilya = .masa(yukseklik: 80) print(masa.aciklama()) // "Masa boyu 80 cm" var sandalye = Mobilya.sandalye("Foo", 40) print(sandalye.aciklama()) // "Foo marka sandalyenin boyu 40 cm" // // MARK: Protokoller // // `protocol` onu kullanan tiplerin bazı özel değişkenleri, metotları, // tip metotlarını,opertörleri ve alt indisleri (subscripts) içermesini // zorunlu hale getirebilir. protocol SekilUretici { var aktif: Bool { get set } func sekilOlustur() -> Sekil } // @objc ile tanımlanan protokoller, uygunluğu kontrol edebilmenizi sağlayacak // şekilde opsiyonel fonksiyonlara izin verir @objc protocol SekliDondur { optional func sekillendirilmis() optional func sekillendirilebilir() -> Bool } class BenimSeklim: Rect { var delegate: SekliDondur? func buyut() { yanUzlunluk += 2 // Bir çalışma zamanı hatası("optional chaining") fırlatmak yerine nil //değeri görmezden gelerek nil dönmek için opsiyonel değişken, metot veya // altindisten sonra soru işareti koyabilirsiniz. if let izinVeriyormu = self.delegate?.sekillendirilebilir?() { // önce delegate i sonra metodu test edin self.delegate?.sekillendirilmis?() } } } // // MARK: Diğerleri // // `extension`lar: Var olan tiplere ekstra özellikler ekleyin // Kare artık `Printable` protokolüne uyuyor. extension Kare: Printable { var description: String { return "Alan: \(alaniGetir()) - ID: \(self.identifier)" } } print("Kare: \(benimKarem)") // Dahili tipleri de yeni özellikler ekleyebilirsiniz extension Int { var customProperty: String { return "Bu sayı \(self)" } func carp(num: Int) -> Int { return num * self } } print(7.customProperty) // "Bu sayı 7" print(14.carp(3)) // 42 // Genericler: Java ve C#'a benzer şekilde. `where` anahtar kelimesini // kullanarak genericlerin özelliklerini belirleyin func indexiBul(dizi: [T], bulunacakDeger: T) -> Int? { for (index, deger) in enumerate(dizi) { if deger == bulunacakDeger { return index } } return nil } let bulunanIndex = indexiBul([1, 2, 3, 4], 3) print(bulunanIndex == 2) // true // Operatorler: // Özel operatorler şu karakterlerle başlayabilir: // / = - + * % < > ! & | ^ . ~ // veya // Unicode math, symbol, arrow, dingbat, ve line/box karakterleri. prefix operator !!! {} // Yan uzunluğu 3 katına çıkartan prefix operatörü prefix func !!! (inout sekil: Kare) -> Kare { sekil.YanUzunluk *= 3 return sekil } // güncel deger print(benimKarem.YanUzunluk) // 4 // yan uzunluğu !!! operatorü kullanarak 3 katına çıkar !!!benimKarem print(benimKarem.YanUzunluk) // 12